Η ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΙΑΛΕΚΤΟΣ
(Η Χαρακτηριστική Εικόνα είναι από πινακίδα σε Ετεοκυπριακή γραφή
που βρέθηκε στην περιοχή Ακανθούς)
.
“αμμά ‘ξερε πως ύλαντρον όντας κοπεί καβάτζιν
τριγύρου του πετάσσουνται τρακόσια παραπούλια”
(Από την 9η Ιουλίου 1821- ποίημα του Βασίλη Μιχαηλίδη)
(τα αρχαία Βασίλεια της Κύπρου)
«Η Κυπριακή διάλεκτος στην Ιστορία στην καθημερινότητα και στην Τέχνη»
Είναι γνωστό ότι η κάθε γλώσσα είναι πρωταρχική εθνική και ανθρώπινη αξία. Είναι φορέας πολιτισμού και αναπόσπαστο στοιχείο συνείδησης και εθνικής ταυτότητας. Αποτελεί την πιο αυθεντική έκφραση της ψυχής και της διάνοιας του κάθε ανθρώπου πυξίδα πλεύσης και σημείο στήριξης στην πορεία του στο ιστορικό γίγνεσθαι».
Η μελέτη λοιπόν της γλώσσας και κατ΄ επέκταση της διαλέκτου δεν είναι τίποτε άλλο παρά επιστροφή στις ρίζες μας, αλλά και αγώνας επιβίωσης ……….
Η Κυπριακή διάλεκτος μαρτυρείται εδώ και 3500 χρόνια και η διαχρονικότητά της αποδεικνύει την Ελληνικότητα του νησιού. Ανήκει κατά τον Α. Μακρίδη στη νότια Αχαϊκή διαλεκτική ομάδα που μιλιόταν στην Πελοπόννησο πριν από την κάθοδο των Δωριέων και ήρθε στο νησί όταν οι Αχαιοί το αποίκησαν κατά το 12ον αιώνα. Έχει 18 ιδιώματα και είναι η μόνη που μιλιέται ζωντανά ……….
Δεν μπορεί να θεωρηθεί πλήρης γλώσσα ώστε να θεωρηθεί ως γλώσσα της Κύπρου αφού ανήκει κυρίως στη γεωργική και ποιμενική κοινωνία και δεν μπορεί να καλύψει την Επιστήμη την Παιδεία, την Λογοτεχνία.
Σίγουρα δεν αποτελεί ξεχωριστή γλώσσα. Οι περισσότεροι την λένε διάλεκτο και άλλοι τη θεωρούν απλά ως τοπολαλιά.
Ότι όμως κι αν ονομαστεί, κανείς δεν αμφισβητεί τη ζωντάνια, τον πλούτο και την παραστατικότητά της που πρόσφερε και προσφέρει αξιόλογα έργα, ιδιαίτερα στην ποίηση και κρατά γερά δεμένους τους Κυπρίους στη γη που τους γέννησε και που ευτυχώς δεν έχει «κρικέλια για να την πάρουν στον ώμο και να φύγουν» οι κάθε λογής κατακτητές όπως επισημαίνει ο Γ. Σεφέρης ………
Μελετώντας κανείς την Κυπριακή διάλεκτο βρίσκει πολλά φωνητικά, φθογγολογικά, γραμματικά και συντακτικά φαινόμενα τα οποία προέρχονται απευθείας από την Αρχαία Ελληνική και το Βυζάντιο κάτι που αποδεικνύει κατά αυθεντικό τρόπο την Ελληνική ταυτότητα του σημερινού Κύπριου.
Αμέτρητες είναι οι αρχαίες ελληνικές λέξεις στην Κυπριακή διάλεκτο που τις διαφύλαξε, ενώ χάθηκαν από τη Κοινή Νεοελληνική.
Λέξεις όπως ασκοπώ, ανέφανεν, οφτόν, τανώ, λαμνώ είναι αρχαίες ομηρικές όπως και η σύνταξη ρημάτων με γενική όπως «έβκην του χωρκού», «έμπην της πόρτας».
Τα αρχαία απαρέμφατα επιβιώνουν στην Κυπριακή όπως το δειν το πειν, το πκιειν όπως και οι αρχαίες προστακτικές όπως λάμνε, βρίξε κλπ.
Χρειάζεται άλλη απόδειξη για την ελληνικότητα της διαλέκτου, που ομορφαίνει και πλουτίζει τη μια και μοναδική Ελληνική μας γλώσσα; Είναι μια διάλεκτος που συμπληρώνει τη νεοελληνική και που καθιστά αφελές, αστήρικτο, αντιεπιστημονικό και ύποπτο το ψευτοδίλημμα νεοελληνική η Κυπριακή διάλεκτο ……..
Σ΄ αυτή λοιπόν την περιρρέουσα ατμόσφαιρα, ο απλός λαός περιθωριοποιημένος και εκτός παιχνιδιού οχυρώνεται στην Κυπριακή του διάλεκτο που ή άρχουσα τάξη τη λέει χωριάτικη (όπως παλαιότερα οι καθαρευουσιάνοι αντιμετώπιζαν τη δημοτική) επικοινωνεί με αυτή, τραγουδά τις χαρές και τις λύπες του, λέει τα τσιατιστά του, χορεύει σε ρυθμούς κυπριακούς.
Παρήγορο είναι το γεγονός ότι κάποιοι καλλιεργημένοι με ευαισθησία, ιστορική γνώση και με συνείδηση γράφουν στίχους στην Κυπριακή και κάποιοι καταξιωμένοι και ποιοτικοί συνθέτες που έχουν ανεπτυγμένο το αίσθημα της εντοπιότητας που λέει κι ο Μίμης Σοφοκλέους, όπως ο Μάριος Τόκας και ο Ευαγόρας Καραγιώργης τους μελοποιούν, φτιάχνουν θαύματα και ο λαός τα τραγουδά αποδεικνύοντας την επιβίωση της Κυπριακής διαλέκτου στις μέρες μας. Ακούστε τη «Τριανταφυλλιά» σε στίχους Β. Βενιζέλου που μελοποίησε ο Μ. Τόκας και θα καταλάβετε:
«Το φως στο παναθύριν σου
τζι ουλλ΄η δροσιά στο στόμαν
τζι ο ήλιος σγιαν τον τζιύρην σου
πον σου χαλά χαττήρι σου
δκια σου ζωήν τζιαι χρώμαν
Τριαντάφυλλα τζι αρώματα
τα σιειλη τζι η αγκαλιά σου
τζι εσούνη ούλλον αππώματα
της ομορφκιάς καμώματα
σκορπίζεις τα φιλιά σου.
Συνάχτου πκιον τριανταφυλλιά
Μεν τα σκορπίζεις τα φιλιά
Τζι έρκομαι γιω ξοπίσω
Μαράζι τρώει με αρσενικόν
Που τα φιλιά σου μερτικόν
Δος μου τζι εμέν να ζήσω».
Όταν τα παιδιά αυτών των λαϊκών τάξεων πάνε στο Γυμνάσιο εκεί πρέπει να ξεχάσουν τη χωριάτικη γλώσσα την οποία όλη μέρα μιλούν, για να μάθουν γράμματα, να διαβάσουν ποίηση, να γράψουν έκθεση και τελικά να περάσουν τις εξετάσεις, να ‘ρθουν στο Πανεπιστήμιο, ελπίζοντας σε επαγγελματική αποκατάσταση και σε ξεπέρασμα της κοινωνικής τάξης των γονιών και των παππούδων τους. Κάπως έτσι περίπου εννοείται γλωσσικό πρόβλημα της Κύπρου και όπως είναι αντιληπτό το πρόβλημα δεν είναι η ύπαρξη της Κυπριακής διαλέκτου. Αντίθετα συμφωνούμε με το Γ. Μπαμπινιώτη που τονίζει: «Αισιοδοξώ γιατί τύχη αγαθή διατηρείται ζωντανή στην Κύπρο η πολύτιμη κληρονομιά της Κυπριακής διαλέκτου που μπορεί και πρέπει να αποδειχθεί πολύτιμη πηγή ανανέωσης και μπολιάσματος της κοινής ελληνικής ώστε να μη χρειάζεται να καταφεύγει σε εξωτερικό δανεισμό».
Η αλήθεια λοιπόν είναι ότι στην Κύπρο σήμερα ούτε Κυπριακή διάλεκτο μιλούμε ούτε σωστά Ελληνικά Διανθίζουμε ανάλογα με την περίσταση το μείγμα διαλέκτου και κοινής νεοελληνικής με αρκετά ΟΚ, thank you, hallow, good morning, space, brake, remove control, express, meeting, interview, sorry, of course, debait, flash back, reporter και άλλα τόσα. Βεβαίως δεν υποστηρίζουμε τη ξενήλασία των ξένων λέξεων από την ελληνική όπως εισηγήθηκε ο Αδ. Κοράης, αλλά το κακό έχει παραγίνει …….
Δεν μένει τίποτε άλλο παρά να επαναλάβουμε ότι την αγαπούμε πολύ, τη θεωρούμε σπουδαίο συμπλήρωμα της κοινής νεοελληνικής, εκφράζει απόλυτα την ψυχή, την κουλτούρα, τις χαρές, τις λύπες, το ύφος και το ήθος του πραγματικού Κύπριου ακόμα και τις Εθνικές περιπέτειες και αγωνίες. Υπάρχει κείμενο στη Νεοελληνική που μπορεί ν΄ αποδώσει καλύτερα τον καημό της ρωμιοσύνης από το κείμενο του Βασίλη Μιχαηλίδη στην Κυπριακή διάλεκτο;
« Η ρωμιοσύνη εν φυλή συνοτζαιρή του κόσμου,
Κανένας εν εβρέθηκεν για να την εξιλήψει
Κανένας για τη σσιέπει την που τ΄άψη ο Θεός μου.
Η Ρωμιοσύνη εννά χαθεί όντας ο κόσμος λείψει » …..
– – – – – – – – – – – – – – –
Ελάτε να μάθουμε Κυπριακά. Βρείτε παρακάτω Φωνολογικά και Μορφοσυντακτικά χαρακτηριστικά της Κυπριακής διαλέκτου.
- Φωνολογικά χαρακτηριστικά
Ο “φωνητικός” χαρακτήρας της διαλέκτου, η διατήρηση δηλαδή κατά πρώτο λόγο από τα αρχαιοελληνικά ιδιώματα της προφοράς των διπλών συμφώνων, αλλά και κατά δεύτερο λόγο η προφορά ορισμένων γραμμάτων με “αλλοιωμένο” τρόπο. (Παρόμοια γλωσσικά φαινόμενα συναντούμε και σε ορισμένες περιοχές της Ελλάδας, όπως η Κρήτη και τα Δωδεκάνησα.)
Παραθέτουμε παρακάτω κάποιους κανόνες με τα κυριότερα γνωρίσματα της Κυπριακής διαλέκτου:
– Διατηρείται η προφορά των διπλών συμφώνων, π.χ. ψαλλίδιν, ποττέ, σήμμερα, αππη(δ)ησεν (πήδησε), άλ-λος, άμ-μος, βράσ-σω, αλ-λάσ-σω, σήμ-μερα, ποτ-τέ, πίν-νω, γκρεμ-μός ή μεταξύ λέξεων π.χ. απ-πέξω, ταμ μάδκια «τα μάτια».
– Διατηρείται η προφορά του τελικού ν, π.χ. γάλαν, στόμαν, εβρέθην (βρέθηκε), χαρτίν, τραπέζιν, βουνόν, θάλασ-σαν, ταμίαν, τέθκοιαν ημέραν, (α)δονούσεν, τραυούμεν, έλαμνεν, εν νοδκιά (είναι ομίχλη [νοτιά]), αλλά και ανάπτυξή του σε άλλες θέσεις χωρίς ιστορική βάση, π.χ. πρόγραμ-μαν, εξέβην.
– Η αφομοίωση του ενρίνου με τους άηχους κλειστούς φθόγγους, με αποτέλεσμα τον σχηματισμό νέων διπλών συμφώνων π.χ. αθ-θός (ανθός), νύφ-φη (νύμφη), συχ-χωρώ (συγχωρώ), ακάθ-θα (ακάνθα). Το φαινόμενο λειτουργεί επίσης μεταξύ λέξεων π.χ. εδ δακ-κάν-νει (δεν δαγκώνει), εθ θέλω (δεν θέλω).
– Αποβάλλονται τα β, γ, δ μεταξύ φωνηέντων, π.χ. φόος (=φόβος), λυερή (=λυγερή), τραουδώ (=τραγουδώ), αρφός (=αδερφός)
– Αφαίρεση αρχικού φωνήεντος απο λέξεις, π.χ. γοράζω (αγοράζω), που (από), γουμενος (ηγούμενος), δρώννω (ιδρώνω)
– Αναπτύσσεται το γ ηχηρό και μετατρέπεται σε κ, π.χ. γυρέυω-γυρεύγω=-γυρεύκω, κόβω-κόβγω=κόβκω
– Μετατροπή των χν σε γν, π.χ. αγνάρι (=αχνάρι)
χρ σε γρ, π.χ. γρόνος (=χρόνος)
φρ σε βρ, π.χ. βρύδι (=φρύδι), αλαβρός (=αλαφρός)
ρχ σε ρκ. Π.χ. έρκεται (=έρχεται)
– Χρήση του ενί και έν αντί του είναι, π.χ. εν ένι=δεν είναι, έν πολλά-εμ πολλά (=είναι πολλά)
– Σχηματισμό του μέλλοντος με το εννά αντί του θα, π.χ. εννά πάει = θα πάει
Εκτός απ’ αυτούς τους κανόνες υπάρχει και η αλλοίωση στην προφορά κάποιων συμφώνων τα οποία καταγράφονται συμβολικά παρακάτω με τους εξής τρόπους:
κ’ = προφέρεται dge όπως στην αγγλική λέξη bridge, π.χ. κ’αι, κ’εφαλή, κ’είνος.
τζ’ = προφέρεται όπως το κ’ (για τις ξένες λέξεις), π.χ. τζ’αμί
κ’κ’ & τσ’ = προφέρεται σαν παχύ τσ ή tch, π.χ. κουκ’κ’ιά (κουtchιά), πετσ’ιά (=πετσί)
χ’ & σ’ = προφέρεται ‘όπως το sh στα αγγλικά ή το ch στα γαλλικά, π.χ. χ’έριν (shέριν=χέρι), έχ’ει, ψυχ’ή
σ’κ’ = προφέρεται σαν παχύ sh στα αγγλικά, π.χ. σ’κ’ύλλος (shύλλος=σκύλλος), σ’κ’ίζω
γγ’ ή γκ’ ή ντζ’ = προφέρεται όπως το αγγλικό nge στις λέξεις strange, angel, π.χ. άγγ’ελος, αγγ’είον, καταντζ’ιάζω
ζ’ = προφέρεται όπως το γαλλικό Jean, π.χ. ζ’ω
ξ = προφέρεται κ+sh, π.χ. ποξ’άς (ποκshάς= ο μποξάς)
Β. Μορφοσυντακτικά χαρακτηριστικά
– Η διατήρηση των ληκτικών επιθημάτων -ουσιν και -ασιν στο γ΄ πληθυντικό πρόσωπο του ενεστώτα και μέλλοντα (το -ουσιν) και του αορίστου (το -ασιν). Πρόκειται για αξιοσημείωτο αρχαϊσμό τής διαλέκτου (π.χ. κλώθουσιν, φεύκουσιν, αναστενάξασιν, εχαθήκασιν). Ωστόσο, και τα επιθήματα -ουν και -αν της Νεοελληνικής Κοινής επιδίδουν με αυξανόμενο ρυθμό.
– Εκτεταμένη παρουσία τού ρηματικού παραγωγικού επιθήματος -ίσκω, είτε επειδή διατηρήθηκε από παλαιότερη φάση τής γλώσσας είτε από κατ’ αναλογίαν σχηματισμό με βάση το αοριστικό θέμα. Προσδίδει στο ρήμα εναρκτική ή θαμιστική σημασία (π.χ. κριν-ίσκω, μειν-ίσκω, φαν-ίσκω «υφαίνω», ταντzυν-ίσκω < ταγγός).
– Διατήρηση αξιοσημείωτων αρχαϊσμών στον παρατατικό των πρώην συνηρημένων ρημάτων (λ.χ. θωρώ: εθώρουν, εθώρες, εθώρεν ) και παραμονή τού τόνου στην προπαραλήγουσα στη μέση φωνή των προπαροξύτονων ρημάτων (λ.χ. sαίρουμαι: εsαίρουμουν, εsαίρεσουν, εsαίρετουν , ρέουμαι (ορέγομαι): ερέουμουν, ερέεσουν, ερέετουν , αλλάσσουμαι: αλλάσσουμουν, αλλάσσεσουν, αλλάσσετουν , βάλλουμαι: εβάλλουμουν, εβάλλεσουν, εβάλλετουν, έρκουμαι: έρκουμουν, έρκεσουν, έρκετουν ).
– Επίταξη του εγκλιτικού μετά το ρήμα, όπως συμβαίνει και με άλλα νησιωτικά ιδιώματα (λ.χ. έδοξέν μου «μου φάνηκε», λαχαίννει του, έωκέν μας «μας έδωσε», λαλεί του «του λέει»).
– Χρήση τού άρθρου τα ως αναφορικής αντωνυμίας με σημασία (αυτά που, τα οποία), π.χ. τα γρικώ στ αφθιά μου, θαρρώ ζυγώνουσί με (αυτά που ακούω στα αφτιά μου, θαρρώ πως με ζυγώνουν).
– Χρήση τής εμφατικής άρνησης εν τzαι, θελ να > θεν να > εν να, για τον σχηματισμό τού διαρκούς και του στιγμιαίου μέλλοντα π.χ. εν να κλαίω εν να κλάψω.
– Κλίση τού ρήματος είμαι σε ενεστώτα και παρατατικό: (ενεστώτας) είμαι, εί-σαι, είναι / έναι / έν(ι), είμαστιν, είσαστιν, είναι / έναι / έν(ι), (παρατατικός) ήμουν, ήσουν, ήτουν / ήταν, ήμαστιν, ήσαστιν, ήτουν / ήταν).
– – – – – – – – – – – –
Η ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΙΑΛΕΚΤΟΣ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ :
YouTube – Η Κυπριακή Διάλεκτος και οι θησαυροί της :
https://www.youtube.com/watch?v=LYmyPW1H2Lg
Κυπριακή διάλεκτος-Εμείς κι ο κόσμος μας-Ρικ :
https://www.youtube.com/watch?v=X64EX-LSSK4
Ελλαδο-Κυπριακό Λεξικό :
https://www.translatum.gr/dictionary/cypriot.htm
Μια μέθοδος εκμάθησης της Κυπριακής Ελληνικής
FB group: Διάλεκτος της Κύπρου
https://www.facebook.com/groups/511413692930147/
FB group: “Το λέειν της καρκιάς μου κυπριακόν ιδίωμαν”
https://www.facebook.com/groups/407096683160664/
FB group: ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΤΟΠΟΛΑΛΙΑ, ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΛΑΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ, ΤΖΙΑΙ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ
https://www.facebook.com/groups/1000169310454051/
FB σελίδα :– Κυπριακή Διάλεκτος
https://www.facebook.com/Cypriot.Dialect/
Ιστοσελίδα : Κυπριακή Διάλεκτος
https://kypriakidialektos.wordpress.com/
– – – – – – – – – – – – –
Βασίλη Μιχαηλίδη : Η 9η Ιουλίου 1821 – Μελοποίηση : Λάρκου Λάρκου
https://www.youtube.com/watch?v=IKaOCgO665E
Βασίλη Μιχαηλίδη : Η Χιώτισσα – Μελοποίηση : Λάρκου Λάρκου
https://www.youtube.com/watch?v=OSmGaFsrDkw
– – – – – – – – – – – – – – – – –
ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΙΑΛΕΚΤΟ :
Θεόδουλος Καλλίνικος – παραδοσιακά τραγούδια :
https://www.youtube.com/watch?v=LkIXYnyqBJE
https://www.youtube.com/watch?v=zkCjWWZwtxY
Μιχάλης Χατζήμιχαηλ :
https://www.youtube.com/watch?v=xzN_ayQafms
https://www.youtube.com/watch?v=J5KhCwKmfWw
https://www.youtube.com/watch?v=KjnIT9OYLJg
https://www.youtube.com/watch?v=qzhGwLgCq1Y
https://www.youtube.com/watch?v=QCCbNbWq_aA
Μιχάλης Ττερλικκάς :
https://www.youtube.com/watch?v=vyR4hVhi_CY
https://www.youtube.com/watch?v=f0tJPY8UJxU
Πελαγία Κυριακού :
https://www.youtube.com/watch?v=zX0moex__EA
https://www.youtube.com/watch?v=3wPj9POzvgE
https://www.youtube.com/watch?v=sQlEq8cMIC8
https://www.youtube.com/watch?v=NAPTXrezHjQ
https://www.youtube.com/watch?v=TtFG0tcBcOM
Μιχάλης Βιολάρης :
https://www.youtube.com/watch?v=ssyYqbxR-HM
https://www.youtube.com/watch?v=PjGMLPmuC-I
https://www.youtube.com/watch?v=D0gA0oM5H98
https://www.youtube.com/watch?v=2E5vlxCC2Hs
Χρίστος Σίκκης :
https://www.youtube.com/watch?v=2bVR4o5nEAU
https://www.youtube.com/watch?v=p47kptc3nzs
ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΛΑΣ :
https://www.youtube.com/watch?v=ORtHXCYsZUg
https://www.youtube.com/watch?v=534w1JV7xNc
https://www.youtube.com/watch?v=OwTiuipDhOM
https://www.youtube.com/watch?v=6QR3FF4_aCs
https://www.youtube.com/watch?v=nSz5c6_krEQ
https://www.youtube.com/watch?v=RYeVrMvDja0
https://www.youtube.com/watch?v=-7PtqA28_Oo
https://www.youtube.com/watch?v=4CfyOb7ARfw
https://www.youtube.com/watch?v=Q4xeFI5kkbs
https://www.youtube.com/watch?v=zjjHZdIzIjE
https://www.youtube.com/watch?v=-FTXMh59V-Y
https://www.youtube.com/watch?v=wMJ0PlWVX0g
https://www.youtube.com/watch?v=kpExhoOgcUU
https://www.youtube.com/watch?v=BwtOkThBAQM
https://www.youtube.com/watch?v=rfj9ndyQ8pc
https://www.youtube.com/watch?v=yEdvGmk9n8c
Στέφανος Πελεκανής :
https://www.youtube.com/watch?v=RAlk-yS3PDo
https://www.youtube.com/watch?v=eGD5F7tXk-4
https://www.youtube.com/watch?v=JY_OwTMkCfE
https://www.youtube.com/watch?v=AqIiLID9_vk
https://www.youtube.com/watch?v=Ly5GQtx__Sw
https://www.youtube.com/watch?v=lJALkkltTNQ
https://www.youtube.com/watch?v=DsfcPWypqaM
Δικοινοτική Χορωδία για την Ειρήνη στην Κύπρο :
https://www.youtube.com/watch?v=Xyf6OseTZmg
https://www.youtube.com/watch?v=uKM2mERUQQY
https://www.youtube.com/watch?v=CVULpiHSfZE
https://www.youtube.com/watch?v=kl5KpOK3oqg
Δικοινοτικός Σύνδεσμος Μουσικής και Χορού «ΚΥΠΡΟΣ» :
https://www.youtube.com/watch?v=H3lE-GK601Q
https://www.youtube.com/watch?v=zxwPP0OJXlA
https://www.youtube.com/watch?v=ONsYiZeU6Tc
https://www.youtube.com/watch?v=EMpijYGuts0
https://www.youtube.com/watch?v=9-RqYQfldgA
https://www.youtube.com/watch?v=oThkMM1niq8
https://www.youtube.com/watch?v=Iz_t2Pts2DY
– – – – – – – – – – – – – – – – –
ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΙΑΛΕΚΤΟ :
Βασίλη Μιχαηλίδη ποιήματα :
http://www.cyprusdigitallibrary.org.cy/files/original/692b4c58b3a1875d414e46997b4336df.pdf
Βασίλης Μιχαηλίδης: 100 χρόνια από το θάνατό του.
https://kypriakidialektos.wordpress.com/2017/12/18/βασίλης-μιχαηλίδης-100-χρόνια-από-το-θάν/
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΙΠΕΡΤΗΣ – ανεμουριον
Δημήτρης Λιπέρτης: o ποιητής της κυπριακής τοπολαλιάς …
Καρτερούμεν μέρα νύχτα … του Δημήτρη Λιπέρτη (Χορωδία)
https://www.youtube.com/watch?v=0umcwtsjYHA
– – – – – – – – – – – – – – – – –
Παραγωγές του «Ερασιτεχνικού Θεατρικού Ομίλου Κυπριών Αττικής» στην Κυπριακή Διάλεκτο :
«ΕΞΟΥΣΙΑΖΟΥΣΕΣ» :
https://www.youtube.com/watch?v=2Ga9vQw4PBM
«ΕΝΑΝ ΚΛΩΝΙΝ ΒΑΣΙΛΙΤΖΙΑ» – ΔΡΩΜΕΝΟ ΣΤΟ ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΟΡΦΟΥ :
https://www.youtube.com/watch?v=ZtaFdusWHaw
«ΤΟ ΔΡΑΜΑ ΤΗΣ ΚΑΡΠΑΣΙΑΣ» – ΔΡΩΜΕΝΟ ΣΤΟ ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΡΠΑΣΙΑ :
https://www.youtube.com/watch?v=MPgg_DQwoZs
«ΟΡΝΙΘΕΣ Τ’ ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗ» :
https://www.youtube.com/watch?v=Nw5C0TFq5fk
«ΤΑ ΠΡΟΞΕΝΙΑ» :